Ως συνέχεια της κατατοπιστικής συζήτησης Taupin – Iversen [βίντεο, εδώ] γύρω από την επερχόμενη αντιπαράθεση Κίνας – Δύσης, αναδημοσιεύω το καλογραμμένο και πλήρως ενημερωμένο άρθρο του Μιχάλη Ψύλου από την Ναυτεμπορική, που μου επισήμανε ο stcigar. Αφορά στην [ανησυχητική για “εμάς”] πορεία των ισορροπιών ανάμεσα στους αντίπαλους για την παγκόσμια ηγεμονία.
Ο τίτλος του : “Η Σαουδική Αραβία και πάλι πρωταγωνίστρια στη Μέση Αναοτολή”
– Η ταχύτατη διπλωματία της Κίνας μοχλός αλλαγής των δεδομένων στη Μέση Ανατολή –
Ο κόσμος αλλάζει πιο γρήγορα από ό,τι μπορεί να φανταστεί η Δύση: Σαφής ένδειξη, η αποκατάσταση διπλωματικών σχέσεων μεταξύ δύο αρχαίων εχθρών-του σιϊτικού Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας, της «καρδιάς» του σουνιτικού κόσμου. Μια συμφωνία που επιτεύχθηκε μάλιστα με την παρέμβαση της Κίνας.
Η διπλωματία του Πεκίνου αποδείχτηκε πολύ γρήγορη: είναι η μόνη δύναμη που παρουσίασε ένα ειρηνευτικό σχέδιο (αν και ασαφές) για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και σε λίγο λιγότερο από τρεις μήνες έφερε στο ίδιο τραπέζι την Τεχεράνη και το Ριάντ.
Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είχε επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία τον περασμένο Δεκέμβριο, όπου εκτός από τον ισχυρό άνδρα του βασιλείου, πρίγκιπα Μπιν Σαλμάν, συνάντησε επίσης περίπου 30 Αραβες αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων (υπήρχαν και ο Αλ Σίσι και Μαχαμούντ Αμπάς).
Ο Ιρανός πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί επισκέφθηκε επίσης την Κίνα τον Φεβρουάριο, υπογράφοντας την «ενσωμάτωση» της Τεχεράνης στην Ευρασιατική γεωπολιτική πραγματικότητα, μετά και την πλήρη ένταξη του Ιράν στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Σαμαρκάνδη. Αναμφίβολα, οι Κινέζοι έχουν πετύχει αυτό το αποτέλεσμα χάρη στους ισχυρούς μοχλούς της οικονομικής τους διπλωματίας. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος πελάτης ιρανικού πετρελαίου μετά το εμπάργκο της Δύσης και βλέπει επίσης με μεγάλο ενδιαφέρον ότι η Τεχεράνη έχει τα δεύτερα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο: τα υπεράκτια κοιτάσματα South Pars, που μοιράζεται το Ιράν με το Κατάρ, θα μπορούσαν να τροφοδοτούν ολόκληρη την Ευρώπη για χρόνια.
– «Στρατηγικός ναρκισσισμός» –
Την ίδια ώρα, ο Δυτικός κόσμος φαίνεται να απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τον αναπτυσσόμενο. Όπως γράφει το αμερικανικό περιοδικό Foreign Affairs, «οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να εγκαταλείψουν τον στρατηγικό ναρκισσισμό με τον οποίο ζητούν συνεχώς από τους συμμάχους τους να πάρουν θέση σε κάθε θέμα. Τα καταφέρνουν με τους Ευρωπαίους αλλά όχι με τις περιφερειακές δυνάμεις, που διαβλέπουν δραστική μείωση της αμερικανικής ισχύος και επιρροής, τα επόμενα χρόνια».
Η Τουρκία του Ερντογάν είναι και με το ΝΑΤΟ και τη Μόσχα, η Σαουδική Αραβία έχει συμμαχήσει με την Ρωσία στον OPEK+ και ενισχύει τις σχέσεις της με την Κίνα, το Ιράν κάνει ό,τι θέλει. «Οι σύμμαχοι των Αμερικανών στη Μέση Ανατολή και στον Κόλπο θέλουν να τα έχουν καλά με τις ΗΠΑ αλλά και να αισθάνονται ελεύθεροι να κινηθούν προς την Κίνα και τη Ρωσία».
Ο τηλεοπτικός σταθμός Al Jazeera αναμένει μάλιστα να εκτονωθούν οι εντάσεις στη Συρία, τον Λίβανο, την Υεμένη και το Ιράκ. Χωρίς υπερβολή, η περιοχή επανατοποθετείται υπό την ηγεσία της Κίνας. Η Ρωσία καλύπτει το στρατιωτικό σκέλος. Η Τεχεράνη κατέληξε σε συμφωνία με τη Ρωσία για την αγορά των υπερσύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών Sukhoi -35.
Αν και παραδοσιακά δεμένη η Σαουδική Αραβία στο άρμα των Ηνωμένων Πολιτειών από το 1945- με «πετρέλαιο αντί ασφάλειας», αρχίζει πλέον να παίζει πιο ανεξάρτητο ρόλο ως μεσολαβητής στην κρίσεις στη Μέση Ανατολή, από τη Συρία ως τον Λίβανο και την Υεμένη.
– Η Aramco γεννά «νέα αυτοπεποίθηση» –
Η νέα αυτοπεποίθηση του Ριάντ βασίζεται και στην οικονομία: ο πετρελαϊκός γίγαντας της Σαουδικής Αραβίας Aramco ανέφερε καθαρά κέρδη- ρεκόρ, ύψους 161,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2022.Πρόκειται για το μεγαλύτερο ετήσιο κέρδος που πέτυχε ποτέ μια εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η Σαουδική Αραβία έχει προφανώς συνειδητοποιήσει ότι είναι αρκετά πλούσια ώστε να μπορεί να αντέξει οικονομικά μια ειρήνη από μόνη της.
Τις τελευταίες εβδομάδες, το Ριάντ έχει «καβαλήσει» επίσης το κύμα των σεισμών στην Αγκυρα και τη Δαμασκό, ενισχύοντας με 5 δισεκατομμύρια δολάρια τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, αλλά και με συγκεκριμένες χειρονομίες τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ. Το Ριάντ είναι επίσης κοντά στο Ισραήλ, αλλά σκοπεύει να παίξει και πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκλογή του προέδρου του Λιβάνου. Σε αυτό το πλαίσιο, οι προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών να αποδυναμώσουν και να διχάσουν τους αντιπάλους τους γίνονται όλο και λιγότερο αποτελεσματικές.
Ταυτόχρονα, η πολιτική των κυρώσεων, η προώθηση «έγχρωμων επαναστάσεων» ή στρατιωτικών πραξικοπημάτων στο παρελθόν-άμεσα ή μέσω πληρεξουσίων- τροφοδοτεί ολοένα και περισσότερο ένα αντιδυτικό «κίνημα» που έχει πλέον το κέντρο βάρους του στην Ασία. Την εξήγηση έδωσε ο Ινδός υπουργός Εξωτερικών Σουμπραχμανιάμ Τζαϊσχανάκαρ , μιλώντας στους New York Times:«Εσείς οι Δυτικοί και οι Ευρωπαίοι είστε καλοί στο να κάνετε τα προβλήματά σας προβλήματα όλων των άλλων, αλλά όταν έχουμε πρόβλημα δεν μας ακούτε καν».
Σχέση 330 δισ.
Αυτό που καίει περισσότερο την Ουάσιγκτον τώρα, είναι η σχέση μεταξύ του Πεκίνου και του Ριάντ. Μια σχέση που εδράζεται σε εμπορικές συναλλαγές, ύψους 330 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών, πρίγκιπας Φειζάλ μπιν Φαρχάν, το είπε χωρίς περιστροφές: «Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός μας εταίρος. Είναι επίσης ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των περισσότερων χωρών. Και αυτή είναι μια πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Η Κίνα είναι ένας σημαντικός και πολύτιμος εταίρος για εμάς, σε πολλούς τομείς. Αλλά το έχουμε πει και το επαναλαμβάνουμε, θα έχουμε πάντα στο μυαλό μας τα δικά μας συμφέροντα. Και θα τα αναζητήσουμε στη Δύση και στην Ανατολή»
Η συμφωνία Σαουδικής Αραβίας-Ιράν με τη μεσολάβηση της Κίνας, δεν σημαίνει βέβαια αυτομάτως και «ειρήνη στη Μέση Ανατολή». Ούτε υποδηλώνει το τέλος των εντάσεων μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας και του Σαουδαραβικού βασιλείου του Κόλπου. Ωστόσο, η συμφωνία έχει αδιαμφισβήτητη παγκόσμια και περιφερειακή εμβέλεια, με σημαντικές συνέπειες βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα. Από τη μία πλευρά, η θέση των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή πρέπει τώρα να αντιμετωπίσει περισσότερο μια αυξανόμενη κινεζική επιρροή.
Υπό αυτή την έννοια, ο άξονας της Κεντρικής Ασίας και της Μέσης Ανατολής, αποκτά μεγαλύτερο βάρος στην αντιπαράθεση μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου, ειδικά στην Αραβική Χερσόνησο.Σε αυτόν τον άξονα προστίθεται και η Μόσχα η οποία διατηρεί άριστες σχέσεις με τους Σαουδάραβες και φέρνει πιο κοντά το Πεκίνο προς τη Μεσόγειο. Η συμφωνία Ριάντ-Τεχεράνης έτυχε πολύ θετικής υποδοχής σε όλο τον αραβικό κόσμο – κάτι που ήταν μέχρι πρόσφατα αλλόκοτο, με δεδομένο ότι τα ρήγματα συνέχισαν να διατρέχουν την περιοχή τα τελευταία χρόνια, ως απόρροια του Ψυχρού Πολέμου.
Discover more from OANNES
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
Σύμφωνα με τη λογική των πραγμάτων αργά ή γρήγορα η Ασία θα ενοποιηθεί πολιτικά, ενώ θα συμπεριλάβει στο δυναμικό της και την Αφρική κάτω από μια ορθολογιστική κινεζική επικυριαρχία. Αμερικανικές νησίδες όπως η Ταϊβάν και η Νότια Κορέα είναι καταδικασμένες να ενσωματωθούν ή να υποστούν – στην καλύτερη περίπτωση – τη μοίρα της Ουκρανίας. Οι πόροι ως γνωστόν υπάρχουν από καιρό, αλλά τώρα υπάρχει και η τεχνογνωσία καθώς και η στρατιωτική ανωτερότητα ενάντια σε μια εκφυλισμένη Δύση που αποτελείται κατά βάθος μόνο από την Αμερική. Σε περίπτωση που η Δύση δεν ξεκινήσει τον Τρίτο Παγκόσμιο, η Ανατολή θα μπορούσε απλώς να την αγνοήσει.
Αυτό που περιπλέκει την εξίσωση “ασιατική ενοποίηση” είναι η παράμετρος “Ινδία” μεταξύ της οποίας και των Κινέζων τα πράγματα δεν ήσαν ποτέ ακριβώς ρόδινα.
Εν τω μεταξύ μόλις επιστρέψαμε από Ν. Ιωνία όπου είχαμε μεταβεί για αγορά φίλτρου νερού [όχι Camelot!] και στο διάστημα συνολικά 1 ώρας πήγαιν’ έλα, πέσαμε πάνω σε τρεις τσαμπουκάδες στην άσφαλτο. Και δώστου βρισίδι, και δώστου να βγαίνουν απ’ τ’ αμάξια [“τι είπες ρε μαλάκα” κλπ. ας πούμε – χωρίς να πέσει ευτυχώς κανονικό ξύλο]. Τις συνήθεις δραστηριότητές μου τις εκτελώ σε επίπεδο 15 minute neighborhood, είχα καιρό να κυκλοφορήσω με αμάξι σε σχετικά μακρινή απόσταση και έχω μείνει ψιλοάναυδος μ’ αυτά που είδα και άκουσα. Εν τω μεταξύ από τους 6 εν συνόλω, οι 5 ψαρομάλληδες.
I know. The world has gone mad.
Πριν από κάμποσα χρόνια μού είχε τύχει εντωμεταξύ ακριβώς μια τέτοια περίπτωση στο κέντρο της Αθήνας, όταν σε μια περίπλοκη διασταύρωση εμφανίζεται από πίσω μου ένας ψαρομάλλης ψευτοτσαμπουκάς που κόρναρε σαν τρελός γιατί θεωρούσε ότι δεν τον άφηνα να φύγει γαμιώντας. Αφού με διάφορες άσκοπες ταρζανιές κατάφερε τελικώς από κάπου να περάσει, σταματάει δίπλα μου και αρχίζει απρόκλητα να με λούζει με διάφορες ακατονόμαστες εκφράσεις μπροστά στη φοβισμένη γυναικούλα και το παιδάκι του. Εγώ εντωμεταξύ – που από το πρωί δεν ήμουνα στην καλύτερη ψυχολογική κατάσταση – τον κοιτούσα όσο διαρκούσε το θεατρικό στα μάτια με ανέκφραστο βλέμμα περιμένοντας να σταματήσει τη φλυαρία και να κατέβει επιτέλους από το αυτοκίνητο. Ανταυτού αρχίζει να κοπανάει τις πόρτες και να σηκώνει τον κόσμο φωνάζοντας, μέχρι που ο κόσμος έχασε την υπομονή του και τον γιουχάισε με μαζικά κορναρίσματα μπας και τον αφήσει να πάει στη δουλειά του. Καλύτερα ίσως, γιατί ο τύπος φαινόταν διπλάσιος από μένα, έτσι και κατέβαινε όμως δεν υπήρχε περίπτωση να τον αφήσω να φύγει αρτιμελής. Έχω πετύχει πάντως και φάσεις όπου ο μαλάκας έβγαλε μαχαίρι στο νομοταγή και τα τελευταία χρόνια προσπαθώ στο μέτρο του δυνατού να μην εμπλέκομαι σε μαλακίες.
Μια από τις πιο γελοίες [κατόπιν εορτής] φάσεις που μου έχουν τύχει ήταν η κάτωθι [middle ’00s] :
Κινούμαι με το αμάξι σε στενό μονόδρομο των Αμπελοκήπων. Στη μέση του δρόμου, μπροστά μου, περπατάει με την ησυχία του κωλότυπος με το γυναικάκι του, μη εννοώντας να κάνουν στην άκρη παρά τα δυο-τρία, κοφτά για να μην ενοχλήσω κορναρίσματα. Κάποια στιγμή, ψιλοβράζονας, αποφασίζω να κορνάρω κανονικά πλέον, οπότε τα άτομα, απρόθυμα και σιγά σιγά, παραμερίζουν. Μαλακία μου μεν αλλά προσπερνώντας δεν κρατιέμαι και λέω κάτι του στιλ, “άντε επιτέλους Χριστιανέ μου”. Έχοντας απομακρυνθεί μερικά μέτρα, ακούω τον τύπο να φωνάζει : “ρε άντε πάαινε ρε μη σου πω καμιά κουβέντα…” Λοιπόν, δεν ήταν και τίποτα σπουδαίο, αλλά έπρεπε να έβλεπες τη φάτσα, και ιδίως το μουστάκι του τύπου – θα ‘θελα να είχα την ευγλωτία με την οποία ο Μπαλζάκ περιγράφει τους “Χωριάτες” του για να τον περιγράψω. Αλλά το σημαντικότερο ήταν η χυδαιότητα της φωνής του.
Για να μην τα πολυλογώ, σαν καλός μαλάκας, σταματάω το όχημα και βγάζω το κεφάλι απ’ το παράθυρο. “Μπα”, του λέω “λες και κουβέντες εσύ;”. “Ναι ρε μαλάκα, έχεις κάνα πρόβλημα;” μου αντιγυρίζει. Ε πάνω εκεί ακούω απλώς τον εαυτό μου να λέει, σε ήρεμο τόνο πάντα, “άμα λάχει έχω πρόβλημα…” και ανοίγω την πόρτα.
Με το που βγάζω το ένα πόδι έξω, ο τύπος τρέχει ξαφνικά σ’ ένα αμάξι παρκαρισμένο εκεί δίπλα και ανοίγει την πόρτα του συνοδηγού, ουρλιάζοντας : “ΤΩΡΑ ΘΑ ΔΕΙΣ ΡΕ ΠΟΥΣΤΗ! ΤΩΡΑ ΘΑ ΔΕΙΣ ΡΕ ΚΑΡΙΟΛΗ!”. Αμέσως μετά ανοίγει το ντουλαπάκι του ταμπλό. Όλα αυτά σε δευτερόλεπτα, με το γυναικάκι να σιγοντάρει ουρλιάζοντας επίσης : “ΟΧΙ ΓΙΩΡΓΟ ΜΟΥ! ΟΧΙ ΓΙΩΡΓΟ ΜΟΥ!”
Μιλάμε ότι όπως έχω βγάλει έξω το πόδι, το ξαναβάζω μέσα και απομακρύνομαι ιλιγγιωδώς, με κίνδυνο να ξυρίσω όλα τα αμάξια στο δρομάκι, σκεπτόμενος ότι όπου να’ ναι θ’ αρχίσουν να σφυρίζουν οι σφαίρες γύρω μου.
Γενικά, καλύτερη συμβουλή από το stay out of trouble, δεν νομίζω να υπάρχει. Και μου την έχει δώσει όχι η μαμά μου αλλά Χονκονγκέζος master του Kung Fu, ο πιο επίφοβος άνθρωπος που έχω γνωρίσει.
Δεν το συζητάμε, ποτέ δεν ξέρεις πού θα πετύχεις, ειδικά με αυτά που γίνονται τον τελευταίο καιρό. Η φάση που σου λέω έγινε κατά το 2010 στου Γκύζη, όταν ένας τύπος κατεβαίνει από το αμάξι στα φανάρια για να ζητήσει το λόγο από τον μπροστινό και αντί απαντήσεως βλέπω να πετάγεται από το παράθυρο ένα μαχαίρι στο λαιμό του διαμαρτυρόμενου. Εννοείται ότι όντας πεζός δεν κάθησα πολύ για να δω τη συνέχεια.
Γκύζη = notorious περιοχή. Έχω κάνει κανονικά την κυρία, σε εποχές που δεν ήταν ακριβώς του χαρακτήρος μου [early ’90s] σε περίεργο λαϊκομαγκάκι με σταματημένο αμάξι έξω από “night club” του Γκυζίου, ο οποίος είχε έρθει στο παράθυρο και μου ζήταγε το λόγο, ξανά επειδή είχα κορνάρει. Από την άλλη αυτά σου αφήνουν και κάποιο απωθημένο, αλλιώς γιατί να θυμάμαι τώρα εγώ αυτό το αρχίδι στα καλά καθούμενα. Αλλά καλύτερα με απωθημένα, παρά με τ’ άντερα κομπολόι.
Ακόμα θυμάμαι μικρός (κατά τη δευτέρα δημοτικού) που μπαίνω μεσημέρι στο ζαχαροπλαστείο της γειτονιάς για να πάρω το συνηθισμένο μου γάλα και βρίσκομαι ξαφνικά να πλατσουράω σε μια κοκκινόμαυρη λίμνη από αίμα με το ζαχαροπλάστη εξαφανισμένο. Αργότερα έμαθα ότι μόλις τον είχε σκοτώσει κάποιος πελάτης με καραμπίνα “διασήμαντον αφορμήν”.
Γάμησέ τα. Εμπειρία σοκ. Το μόνο χειρότερο απ’ αυτό θα ήταν να δεις και τον ίδιο το σκοτωμένο.
Ευτυχώς δεν τον είδα. Θα τον είχαν μαζέψει μάλλον ή μπορεί και να ήταν ακόμα πεσμένος πίσω από τον πάγκο, δεν ξέρω. Περιέργως το σκηνικό δεν μου άφησε κάποιο “ψυχικό τραύμα”. Σε τέτοια ηλικία οι περισσότερες εμπειρίες φαίνονται το ίδιο καινούργιες. Τώρα θα μου έκανε πιθανότατα μεγαλύτερη εντύπωση.
Δεν νομίζω. “Καινούργιες” εμπειρίες δεν μπορεί να σημαίνει “ουδέτερες” και “αχρωμάτιστες”. Το αίμα είναι άγριο πράγμα και είναι από τα πρώτα που μαθαίνει να φοβάται ένα παιδί παίζοντας. Όσο για νεκρό άνθρωπο, ένας Θεός ξέρει τι εμπειρία είναι να δει …ζωντανό κάτι που έχει δει μόνο σε βιβλία και τηλεόραση.