ΚΒΑΝΤΙΚΟΣ ΕΝΑΓΚΑΛΙΣΜΟΣ…

Ο νέος κβαντικός κομπιούτερ είναι εδώ. Μια και επιστήμονες του χώρου επιστρατεύουν, όπως θα δούμε, τον όρο “mind boggling” για να τον περιγράψουν, ας μου επιτραπεί να προτείνω κι εγώ ένα εξ ίσου “επιστημονικό” όνομα : “Πολύδωρος”. *
Πρώτα όμως το γκουγκλομεταφρασμένο ρεπορτάζ του
Guardian. Από εκείνα που, το ξαναείπαμε, περνούν σε δεύτερη μοίρα εν ονόματι εξελίξεων (ασχέτως πόσο φρικιαστικών ή εφιαλτικών) σε χώρους όπως η πολιτική και η γεωστρατηγική, για να μη μιλήσουμε για εκείνους του “αθλητισμού” και των τηλεοπτικών ριάλιτι.

Έχει εμβαδόν μόλις 4 εκατοστά στο τετράγωνο, αλλά διαθέτει σχεδόν ασύλληπτη ταχύτητα. Η Google έχει κατασκευάσει ένα υπολογιστικό τσιπ που χρειάζεται μόλις πέντε λεπτά για να ολοκληρώσει εργασίες που θα χρειάζονταν 10.000.000.000.000.000.000.000.000.000 χρόνια για να ολοκληρωθούν μερικοί από τους ταχύτερους συμβατικούς υπολογιστές στον κόσμο. Αυτό σημαίνει 10 επτάκις εκατομμύρια χρόνια, αριθμός που υπερβαίνει κατά πολύ την ηλικία του γνωστού μας σύμπαντος και έχει κάνει τους επιστήμονες πίσω από την τελευταία ανακάλυψη κβαντικών υπολογιστών να φτάνουν σε έναν σαφώς μη τεχνικό όρο: "mindboggling".  Το νέο τσιπ, που ονομάζεται Willow και κατασκευάζεται στην παραλιακή πόλη Santa Barbara της Καλιφόρνια, έχει περίπου τις διαστάσεις ενός νομίσματος και θα μπορούσε να ενισχύσει τη δημιουργία νέων φαρμάκων επιταχύνοντας σημαντικά την πειραματική φάση ανάπτυξης.
Οι αναφορές για την απόδοσή του υποδηλώνουν ότι απέχουμε μόνο περίπου πέντε χρόνια από το να γίνει η κβαντική υπολογιστική αρκετά ισχυρή για να αρχίσει να μεταμορφώνει τις δυνατότητες της ανθρωπότητας να ερευνά και να αναπτύσσει νέα υλικά από φάρμακα έως μπαταρίες, δήλωσε ένας ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο ρίχνουν δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια στην έρευνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως υποστηρίζεται, η Willow είναι πολύ λιγότερο επιρρεπής σε σφάλματα από τις προηγούμενες εκδόσεις και θα μπορούσε να διογκώσει τις δυνατότητες του ήδη ταχέως αναπτυσσόμενου τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Η κβαντική υπολογιστική - η οποία αξιοποιεί την ανακάλυψη ότι η ύλη μπορεί να υπάρχει σε πολλές καταστάσεις ταυτόχρονα - προβλέπεται να έχει τη δύναμη να πραγματοποιεί πολύ μεγαλύτερους υπολογισμούς από ό, τι ήταν προηγουμένως δυνατό και έτσι να επιταχύνει τη δημιουργία αντιδραστήρων πυρηνικής σύντηξης και να επιταχύνει τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης, ιδίως στην ιατρική επιστήμη.
Για παράδειγμα, θα μπορούσε να επιτρέψει την ανάγνωση μαγνητικών τομογραφιών με λεπτομέρεια σε επίπεδο ατόμου, ξεκλειδώνοντας νέες κρυφές μνήμες δεδομένων σχετικά με ανθρώπινα σώματα και ασθένειες για επεξεργασία από την τεχνητή νοημοσύνη, δήλωσε η Google. Αλλά υπάρχουν επίσης φόβοι ότι χωρίς προληπτικά μέτρα, η τεχνολογία αυτή θα έχει τη δύναμη να σπάσει ακόμη και την πιο εξελιγμένη κρυπτογράφηση, υπονομεύοντας την ασφάλεια των υπολογιστών.
Η Google Quantum AI είναι μία από τις πολυάριθμες ομάδες που παλεύουν με το πώς να αξιοποιήσουν την υπολογιστική ισχύ της κβαντικής μηχανικής, συμπεριλαμβανομένης της Microsoft, του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και της Quantinuum, μιας εταιρείας με συνδέσμους στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ένα βασικό πρόβλημα είναι η μείωση της ευθραυστότητας των κβαντικών τσιπ, καθώς ακόμη και μικροσκοπικά ελαττώματα υλικού, κοσμικές ακτίνες και ιονίζουσα ακτινοβολία τείνουν να τα βγάλουν εκτός πορείας.
«Οι κβαντικοί επεξεργαστές απομακρύνονται με διπλάσιο εκθετικό ρυθμό και θα συνεχίσουν να ξεπερνούν κατά πολύ τους κλασικούς υπολογιστές καθώς κλιμακώνουμε», δήλωσε ο Hartmut Neven, ιδρυτής της εταιρείας, ο οποίος δήλωσε ότι τα τελευταία αποτελέσματα δοκιμών, που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα στο περιοδικό Nature, «σπάει μια βασική πρόκληση στην κβαντική διόρθωση σφαλμάτων που ο τομέας έχει επιδιώξει για σχεδόν 30 χρόνια». Είπε ότι η πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα του νέου τσιπ από τους κλασικούς υπολογιστές «προσδίδει αξιοπιστία στην ιδέα ότι ο κβαντικός υπολογισμός συμβαίνει σε πολλά παράλληλα σύμπαντα, σύμφωνα με την ιδέα ότι ζούμε σε ένα πολυσύμπαν». Με απλά λόγια, εάν ένας κβαντικός υπολογιστής μπορεί να βρίσκεται σε πολλές διαφορετικές καταστάσεις ταυτόχρονα, μπορεί να κάνει περισσότερα ταυτόχρονα.
Ο Δρ Peter Leek, ερευνητής στο Ινστιτούτο Quantum του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και ιδρυτής του Oxford Quantum Circuits, δήλωσε: «Είναι σίγουρα προκλητικό να το θέσουμε έτσι. Αυτό που πραγματικά κάνει είναι να δείχνει ότι η τεχνολογία κβαντικών υπολογιστών προχωρά γρήγορα. Πραγματικά λειτουργεί». Περιέγραψε τα αποτελέσματα της Google ως ένα «λαμπρό παράδειγμα» βελτιώσεων στη διόρθωση σφαλμάτων, αλλά προειδοποίησε ότι τα πολύ γρήγορα αποτελέσματα επεξεργασίας σχετίζονται με υπολογισμούς που «δεν ήταν πολύ χρήσιμοι στον πραγματικό κόσμο». «Είμαι πολύ αισιόδοξος», είπε. «Νομίζω ότι θα δούμε μια πραγματική επιτάχυνση τα επόμενα πέντε χρόνια και τότε θα είμαστε σε θέση να πούμε, κοιτάξτε, αυτό το μηχάνημα έχει υπολογίσει ένα ενδιαφέρον πράγμα που να μπορώ να εξηγήσω σε κάποιον και πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί.
Ερωτηθείσα σχετικά με τους κινδύνους των κβαντικών υπολογιστών υψηλής ισχύος που καταστρέφουν τα τρέχοντα συστήματα κρυπτογράφησης, η Charina Chou, διευθύντρια και διευθύνων σύμβουλος της Google Quantum AI, δήλωσε: «Οι ειδικοί ασφαλείας εργάζονται σε αυτό και είχαν άφθονο χρόνο τα τελευταία πολλά χρόνια για να καταλάβουν πραγματικά ποια πρέπει να είναι τα σωστά πρότυπα, πώς πρέπει να μοιάζει η μετα-κβαντική κρυπτογράφηση». Πρόσθεσε: «Συνεργαζόμαστε με αρκετές μεγάλες εταιρείες, καθώς και ακαδημαϊκούς και νεοσύστατες επιχειρήσεις σε αυτόν τον χώρο, δεξιά της φυσικής, της χημείας, της επιστήμης των υλικών που φαίνεται πολύ, πολύ ώριμη για συνεργασία».

Η εναρκτήρια ενότητα του άρθρου, οριζόμενη από το ξεκίνημα και τη λέξη “mind boggling”, αποσκοπεί στην εκτίναξη του ενδιαφέροντος του αναγνώστη, όντας κατά τα άλλα εντυπωσιακά ασαφής, απέχουσα δηλ. από οποιαδήποτε έννοια “επιστημονικότητας”. Πχ : ποιές είναι οι εργασίες που θα χρειάζονταν 10 επτάκις εκατομμύρια χρόνια για να ολοκληρωθούν; πώς έχει υπολογιστεί αυτό, και πώς μπορεί να εξακριβωθεί η ακρίβεια του υπολογισμού; Η επόμενη πρόταση, ακόμα εκπληκτικότερη, σοκάροντάς μας με το ιλιγγιώδες κοντράστ λιλιπούτειου μεγέθους του τσιπ & αστρονομικής ταχύτητάς του, ανακοινώνει τα καλά νέα : “νέα φάρμακα” θα αναπτύσσονται από δω και πέρα με επιταχυμένες διαδικασίες ως προς την πειραματική τους φάση. Αν λάβει κανείς υπόψη την ταχύτητα με την οποία κινήθηκαν οι Big Pharma την περίοδο της “πανδημίας”, την “αποτελεσματικότητα” με την οποία συνδέθηκαν οι πρωτοφανείς ρυθμοί, και το (ικανοποιητικό για τους ιθύνοντες) βαθμό αποδοχής του κόνσεπτ, συμπεραίνει πως μέγα ποσοστό της κοινωνίας είναι έτοιμο να δεχτεί οποιαδήποτε επιτάχυνση σαν “εύλογο” δείγμα παντοδυναμίας μιας ipso facto ευμενούς τεχνολογίας.
Παραδοσιακώ τω τρόπω, προμετωπίδα της καμπάνιας για τη λαϊκή αποδοχή αυτής είναι τα ιατρικά ζητήματα. Κι αυτό ενώ μιλάμε, σταθερά, για ερευνητικούς οργανισμούς βγαλμένους από τα άδυτα του αμερικανικού
Πενταγώνου, προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων της πολιτικοοικονομικής ελίτ, Μεγάλου Ευεργέτη τους.
Κάποια στιγμή φτάνεις στη δήλωση του “Hartmut Neven, ιδρυτή της Google Quantum AI” περί …αξιοπιστίας που αποκτά η ιδέα ότι “ο κβαντικός υπολογισμός συμβαίνει σε πολλά παράλληλα σύμπαντα, σύμφωνα με την ιδέα ότι ζούμε σε ένα πολυσύμπαν”. Κάπου εδώ το πράγμα ξεφεύγει προς ένα επίπεδο γελοιότητας για τον υπολογισμό του οποίου ο κβαντικός Πολύδωρος, σύμφωνα με υπολογισμούς μου, πρέπει να ιδρωκοπάει επί ένα επτάκις εκατομμύριο χρόνια τουλάχιστον. Το χάος, η ασυναρτησία και η αγλωσσία εξακολουθούν, με τον ερευνητή της Οξφόρδης να παίρνει τη σκυτάλη, αισιόδοξος ότι σε πέντε χρόνια, χάρη στη σπάνια ταχύτητά του, ο κβαντικός κομπιούτερ θα έχει μετακινηθεί από το σημείο όπου βρίσκεται τώρα, να πραγματοποιεί δηλ. υπολογισμούς που
“δεν είναι …πολύ χρήσιμοι στον πραγματικό κόσμο” στο “να υπολογίσει ένα ενδιαφέρον πράγμα, που να μπορώ να εξηγήσω σε κάποιον πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί”.
Χαρακτηριστικό τέτοιου είδους συζητήσεων είναι η έμφαση στα μεγέθη, ιδίως στις ταχύτητες (για τους πολίτες – Morlocks το spettacolo της τεχνολογικής εξέλιξης δεν αποτελεί παρά αναβάθμιση του αθλητικού υπερθεάματος) αλλά και η ένοχη (;) σιωπή ως προς την κατεύθυνση προς την οποία, επιταχυνόμενοι, κινούμαστε.
Όποιος έχει ασχοληθεί με την ιστορία ειδικά της Google (κατασκευάστριας του τσιπ) ξέρει ποιος είναι εξ αρχής πίσω από τη δημιουργία της ως ψηφιακού
Πανόπτικον, μηχανισμού παρακολούθησης – καταγραφής στοιχείων – χειραγώγησης “πολιτών” σε οικουμενική κλίμακα. Και δεν μπορεί παρά να διασκεδάσει με την “ανησυχία” του αρθρογράφου (- bot 😉 του Guardian. : “η νέα τεχνολογία θα έχει τη δύναμη να σπάσει ακόμη και την πιο εξελιγμένη κρυπτογράφηση, υπονομεύοντας την ασφάλεια των υπολογιστών”.
Νέοι καταρράκτες γέλιου και με την τελική διαβεβαίωση της “ειδικού” (της …Google πάντα) περί “σωστών προτύπων μετα-κβαντικής κρυπτογράφησης”.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, σε πείσμα των αλγοριθμικών ηλίθιων που έχουν δεσπόσει με το έτσι θέλω στην επικαιρότητα, δεν βλάπτει να επαναλαμβάνει κανείς μέσα του, από καιρού εις καιρόν, δίκην ρεφρέν, τη φράση :
…Εν αρχή ην ο
λόγος. Όχι ο αριθμός.

* Πηγή εμπνεύσεως του ονόματος είναι η φράση που επαναλάμβανε συχνά ο αείμνηστος πατέρας μου : “χέστηκε ο Πολύδωρος που ήταν στα πόδια γρήγορος”.

4
(Visited 28 times, 2 visits today)

Discover more from OANNES

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

5 Comments

  1. stcigar December 22, 2024 at 12:24 pm

    Να υπενθυμίσουμε ότι, παρά την περίοπτη θέση που κατέχουν στην ιστορία της επιστήμης και στη λαϊκή φαντασία η κβαντομηχανική και η γενική σχετικότητα, οι πρακτικές εφαρμογές τους είναι ουσιαστικά μηδαμινές. Το σύνολο σχεδόν της τρέχουσας τεχνολογίας βασίζεται σε θεωρίες που ανακαλύφθηκαν πριν τον εικοστό αιώνα. Τα συστήματα GPS (που χρησιμοποιούν για την ακριβή λειτουργία τους και τις δύο ανωτέρω θεωρίες) αποτελούν τη μόνη undisputed καθημερινή εφαρμογή. Όλες οι άλλες βασίζονται υποτίθεται στην κβαντική θεωρία, στην πραγματικότητα όμως δημιουργήθηκαν χωρίς τη συμβολή της. Όταν λέμε πρακτικές εφαρμογές, εννοούμε φυσικά εποικοδομητικές. Γιατί κατά τάλλα η εντυπωσιακότερη πρακτική εφαρμογή της κβαντομηχανικής είναι η ατομική βόμβα.

    Reply
    1. Oannes December 22, 2024 at 1:06 pm

      Το (ακόμα μεγαλύτερο) πρόβλημα αφορά σε μια σειρά παρεξηγήσεων που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι δεν καλλιεργούνται σκόπιμα : η διαφορά ανάμεσα στις συμπεριφορές που παρατηρούνται σε υποατομικό πλαίσιο, ή σε πλαίσιο ιδιαίτερα μεγάλων συστημάτων, από εκείνες που παρατηρούνται στην καθημερινή ζωή (η δυνατότητα ενός σωματιδίου να βρίσκεται “εδώ κι εκεί ταυτόχρονα”, η στιγμιαία αλληλεπίδραση δυο σωματιδίων ανεξαρτήτως αποστάσεως κοκ) χρησιμοποιείται ως έναυσμα για την παρότρυνση του πολίτη του εικοστού αιώνα και εντεύθεν να μην εμπιστεύεται τις αισθήσεις του, αφήνοντας τα μαθηματικά να τον καθοδηγήσουν. Όχι στο χώρο του Χίλμπερτ, ας πούμε, αλλά στις προσωπικές του υποθέσεις.

      Reply
    2. Oannes December 22, 2024 at 1:20 pm

      Αποτέλεσμα : ο διάδοχος του “Ανθρώπου Χωρίς Ιδιότητες”, ο Πολίτης – Υποατομικό Σωματίδιο, αντικείμενο διαρκούς μελέτης και βορρά πειραμάτων μέσα σε κοινωνικούς επιταχυντές – το αντίστοιχο “στην αληθινή ζωή” του επιταχυντή αδρονίων.

      Reply
      1. stcigar December 22, 2024 at 1:28 pm

        Συμφωνώ. Οι κοινωνικές προεκτάσεις της κβαντομηχανικής και της σχετικότητας είναι πολύ μεγαλύτερες από τις τεχνολογικές. Ο Κονδύλης εξάλλου είχε καταδείξει στην Παρακμή του Αστικού Πολιτισμού το κοινό ιδεολογικό υπόβαθρο της επιστημονικής και καλλιτεχνικής παραγωγής και των κοινωνικών ηθών του 20ου αιώνα. Το παραπάνω κείμενο πάντως δεν προέρχεται από το χώρο της επιστήμης, αλλά του μάρκετινγκ.

        Reply
        1. Oannes December 22, 2024 at 1:34 pm

          Εννοείται. Στο οποίο μάρκετινγκ βέβαια ολόψυχα μετέχει μια ολόκληρη ορδή επιστημόνων – showmen. Και η πρώτη ιδιότητα (ακόμα και του ιδιοφυούς επιστήμονα) ουδόλως αποκλείει τη δεύτερη.

          Reply

Leave a Reply