Η περιπέτεια του κυρίου Μαζώ έχει πάρει τέλος.
Όμως οι (χθεσινές κατά κανόνα) πάνδημες εκδηλώσεις συμπαράστασης, συνοδευόμενες από τη λούπα του βίντεο της εξόδου απ’ το Δρομοκαΐτειο, εξακολουθούν να κυριαρχούν στο Twitter, σε …αγώνα για την επικράτηση με τις “αναλύσεις” για το ουκρανικό. Ο λόγος φυσικά αφορά στη λειτουργία των αλγόριθμων του Twitter, η οποία προσωπικά και, κατ’ επιλογήν μου, μου είναι άγνωστη.
Από καταβολής “σόσιαλ” μίντια, δεν παύει να με απασχολεί το θέμα της “citizen journalism”, των πώς και των γιατί της, και των αποτελεσμάτων της.
Μπορούμε κατ’ αρχήν να μιλήσουμε για αναβάθμιση, μέσω αυτής, του επιπέδου παρασιτικότητας του δημοσιογραφικού “λειτουργήματος”, η οποία αφορά στην επίδρασή του στις ίδιες τις εξελίξεις. Οι τελευταίες είναι προσαρμοσμένες τρόπον τινά στις ταχύτητες των αντανακλαστικών των μίντια : Κάθε γρανάζι σ’ αυτή τη μηχανή πρέπει να κάνει τη δουλίτσα του, από τον αναλυτή και τον ρεπόρτερ, μέχρι τον anchorman και τον σκηνοθέτη της εκπομπής. Με την είσοδο των citizen journalists στην ενημερωτική αρένα, τα παραδοσιακά μίντια αποκτούν ένα “ειδικό” κουμπί panic mode, και το κρατούν μονίμως πατημένο : η αλλαγή θα συντελεσθεί εν μέσω ανόδου των σόσιαλ μίντια, προ δεκαετίας- δεκαπενταετίας, με χαρακτηριστικά γνωρίσματά της την καθιέρωση μουσικής υπόκρουσης, ορθοστασίας / κινητικότητας των παρουσιαστών κοκ. Και φυσικά τη διαρκή επιτάχυνση των εξελίξεων.
Ο παρασιτικός ρόλος των μίντια προκύπτει εκ του ότι, άπαντες οι εμπλεκόμενοι μ’ αυτά αμείβονται για κάτι που δεν κάνουν. Γιατί υποτίθεται ότι αναπαριστούν την πραγματικότητα, ενώ στην πραγματικότητα την κατασκευάζουν. Η εμμονή με τους αριθμούς (η αέναη παρέλαση τοποθεσιών, ημερομηνιών, ωρών, λεπτών, καμιά φορά δευτερολέπτων) είναι στο πλαίσιο ενός τελετουργικού ακρίβειας και, άρα, εγκυρότητας. Η παρείσφρηση στοιχείων αλήθειας, αριθμητικών και όχι μόνο, ουδόλως αναιρεί την κατασκευαστική παράμετρο. Αντίθετα ενισχύει την πειστικότητα του αφηγήματος σε ένα κοινό που το καταπίνει “σαν” έτοιμο από καιρό, χωρίς δεύτερη σκέψη.
Ο δημοσιογραφικός παρασιτισμός αφορά βεβαίως και στον τρόπο με τον οποίο όλοι αυτοί αμείβονται : χρήμα και διασημότητα.
Σ’ αυτήν ακριβώς, την τελευταία, μπορεί κανείς να ανιχνεύσει την οικουμενική στροφή προς το εν λόγω επάγγελμα, και δη στην πιο άθλια, κίτρινη εκδοχή του. Προσομοίωση αυτής είναι η …“citizen journalism”.
Χάρη στο οικουμενικά δικτυωμένο μιντιακό εξάμβλωμα (βιομηχανία θεάματος & προσομοιωμένα με αυτήν μέσα ενημέρωσης), η διασημότητα είναι το ναρκωτικό με την ευρύτερη διείσδυση σε όλα τα δημογραφικά στρώματα, αποτελώντας δηλωμένη κινητήριο δύναμη κάθε σχεδόν δραστηριότητάς τους. Αν κάποτε η σημαντικότητα αποτελούσε sine qua non λόγο διασημότητας, η σχέση σήμερα είναι αντεστραμμένη : ο διάσημος είναι a priori και σημαντικός.
Και ο μόνος τρόπος για τον (επώνυμα ή ανώνυμα) “ανώνυμο πολίτη” να γευτεί άμεσα μια δόση του ναρκωτικού είναι, ακριβώς αυτός : να χωθεί ανάμεσα στους “πρωταγωνιστές της ζωής” κλέβοντας κάτι απ’ την αύρα της δικής τους διασημότητας. Παρασιτώντας δηλ. σαν δημοσιογράφος.