Η “Παγκοσμιοποίηση” μπαίνει στην τελική της φάση κατά τη διάρκεια της “χρυσής” (ή μάλλον …σκοτεινής) δεκαετίας του ’60. Το πολιτιστικό στίγμα της οποίας περιλαμβάνει ευρεία ώσμωση μουσικών τάσεων στο χρόνο και στο χώρο – από την εισβολή στοιχείων “κλασικής μουσικής” στην ποπ μέχρι τις “ανατολίτικες” επιρροές που θα αποτελέσουν trademark.
Μπορεί η εμφάνιση του σιτάρ σε τραγούδι των Beatles να χρονολογείται από το ’65 (‘Norwegian Wood’ – Rubber Soul) δύσκολα όμως μπορούμε να μιλήσουμε για “ινδικές επιρροές” : η επιλογή ήταν βασικά ηχοχρωματικής φύσεως. Μια κάπως τολμηρότερη εξερεύνηση θα επιχειρούσε ο George Harrison στην εισαγωγή του δικού του ‘Love You To’ από το Revolver της επόμενης χρονιάς.
Την ίδια χρονιά όμως, 1966, ένας βιρτουόζος από το χώρο της κλασικής, ο Εβραιοαμερικανός βιολιστής Yehudi Menuhin πραγματοποιεί μαζί με τον Ινδό master του σιτάρ Ravi Shankar στα Abbey Road Studios, αυτό που θεωρείται η πρώτη συνάντηση εκπρόσωπων διαφορετικών μουσικών ρευμάτων στην ιστορία. Το άλμπουμ West Meats East θα κυκλοφορούσε τον επόμενο χρόνο. Αν λάβει κανείς υπόψη ότι οι δυο μουσικοί διατηρούσαν, ήδη τότε, φιλία διαρκείας 15 χρόνων, συνειδητοποιεί ότι το γεγονός μόνο άσχετο δεν μπορεί να θεωρηθεί απ’ τα τεκταινόμενα στην ποπ βιομηχανία. Αντίθετα, αποτελεί πρόσθετο επιχείρημα για το ότι ο κοσμοπολιτισμός, σήμα-κατατεθέν των “χρυσών” ‘60s, δεν αποτελούσε φυσική, από τα κάτω προς τα πάνω κοινωνική τάση αλλά το αντίθετο. Όπως ακριβώς, στην τοξική μορφή του, είναι και σήμερα.
Η μουσική φυσικά είναι μια άλλη υπόθεση, η οποία καλεί τον ακροατή σε παράδοση άνευ όρων, και το πετυχαίνει. Ως χώρος κυριαρχίας του “θυμικού” άλλωστε, αποτελεί το πιο εύχρηστο εργαλείο για το – συνώνυμο της ποπ κουλτούρας – mass manipulation.
Το κομμάτι που ακούμε είναι σύνθεση του Ravi Shankar.
“Globalization” enters its final stage during the “golden” (or rather… dark) ‘60s decade. The cultural imprint of which includes a broad osmosis of musical trends in time and space – from the invasion of elements of “classical music” in pop to the “oriental” influences that will become a trademark. Sitar’s first appearance on a Beatles song dates back to 1965 (‘Norwegian Wood’ – Rubber Soul) but we can hardly talk about “Indian influences”: the choice was basically timbre in nature. A somewhat bolder exploration would be attempted by George Harrison in the introduction of his own ‘Love You To’ from next year’s Revolver.
That same year, however, 1966, a virtuoso from the classical field, Jewish-American violin player Yehudi Menuhin performs together with Indian sitar master Ravi Shankar at Abbey Road Studios, what is considered the first meeting of representatives of different musical currents in history. The album West Meats East would be released the following year. If one takes into account that the two musicians already maintained a friendship lasting 15 years, one realises that the event cannot be any means considered irrelevant from what was happening in the pop industry. On the contrary, it is an additional argument that cosmopolitanism, a hallmark of the “golden” ’60s, was not a natural, bottom-up social trend but the opposite of that. Just as, in its toxic form, it is today.
Music is of course a totally different case, which calls for unconditional surrender of the listener, and succeeds. Besides, been the affect’ s dominion, it is the most handy tool for mass manipulation – a synonym of pop culture.
The piece we hear is a composition by Ravi Shankar.
Discover more from OANNES
Subscribe to get the latest posts sent to your email.