Το αέναον της αλλαγής είναι πιστοποιημένο εδώ και 2.500 χρόνια από τον “σκοτεινό φιλόσοφο”. Δεν μπορείς να μπεις δυο φορές στο ίδιο ποτάμι. Τίποτα δεν μένει σταθερό, τίποτα δεν είναι την επόμενη στιγμή αυτό που ήταν την προηγούμενη [πόσο διαρκεί μια στιγμή; το αντίστοιχό της στο χώρο, η …τελεία, είναι αδιάστατο]. Μ’ αυτά κατά νου, αισθάνεσαι περίεργα κάθε φορά που κάποιος εκφράζει την επιθυμία “να αλλάξει τον κόσμο”, ή την ικανοποίηση για το ότι “τον άλλαξε”. Μια τέτοια στάση δείχνει να αγνοεί την Ηρακλείτεια διδαχή, εκλαμβάνοντας τον κόσμο όχι ως ποταμό αλλά ως τελματώδη λίμνη, εν ανομoνή του ήρωα της ιστορίας που θα ρίξει μέσα της το βότσαλο…
Ο υπερπληθυσμός “ηρώων της ιστορίας” που ονειρεύονται ν’ αλλάξουν τον κόσμο, είναι μια πτυχή του προβλήματος που δημιουργείται έτσι. Μια άλλη πτυχή, έχει να κάνει με το φαινόμενο της πλήξης.
“Boring” είναι η πιο πολυχρησιμοποιημένη λέξη στη φιλολογία του θεάματος… Έως και “φιλοσοφικό” βιβλίο έχει κυκλοφορήσει αναφερόμενο στο θέμα, “Η Φιλοσοφία της Βαρεμάρας” του Lars Svendssen. Ελάχιστα διαφωτιστικό και …λίαν βαρετό, παρεμπιπτόντως.

Στο ξεκίνημα της “Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων”, το κοριτσάκι, λίγο πριν αποκοιμηθεί κι ονειρευτεί τη θαυμαστή της περιπέτεια, κάθεται με την αδελφή της δίπλα σε μια λίμνη …πλήττοντας αφόρητα. Χρονολογία έκδοσης του βιβλίου είναι το 1862, εποχή που θεμελιώνεται αφενός η λατρεία μιας επιστήμης ταυτιζόμενης με την τεχνολογία, αφετέρου ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής. Υπό αυτό το πρίσμα, και δίπλα στις ψυχαναλυτικές ερμηνείες ή εκείνες που μιλούν για κριτική των ηθών της βικτωριανής κοινωνίας, μπορούμε να δούμε την Αλίκη σαν …προάγγελο και πρότυπο του σύγχρονου πολίτη στη χώρα της κατανάλωσης “μαγικών” εμπειριών, υλοποιημένων με τεχνολογικά μέσα. Χάρη σ’ αυτά, αν, κάποτε, μοναδική συνθήκη για την πραγματοποίηση ενός θαύματος ήταν η θεϊκή [ή …ονειρική] παρέμβαση, τώρα, κάθε “θαύμα” εμπεριέχει την υπόσχεση της εκπλήρωσής του. Πρωταρχική υπόσχεση της τεχνο-επιστήμης, από καταβολής της, είναι η απελευθέρωση του ανθρώπου από το ρόλο του απλού παρατηρητή. Πεπρωμένο του είναι να εξουσιάσει και να αλλάξει τη φύση, έχοντας πριν σπουδάσει τους νόμους της [Roger Bacon, 16ος αι.]. Η καταγωγή της φράσης “οι νόμοι είναι για να παραβιάζονται” βρίσκεται εδώ. Και η έφοδος από την πίσω πόρτα μιας άλογης πίστης στη μαγική / θεϊκή δύναμη της τεχνολογίας ήταν απλώς ζήτημα χρόνου.

Αν οι αληθινές αλλαγές αποτελούν ιστορική νομοτέλεια [γέννημά της είναι και οι ήρωες της ιστορίας] οι μεταμορφώσεις που λαμβάνουν χώρα σε τακτά διαστήματα υπό μορφή “επαναστάσεων” δεν έχουν αξία μεγαλύτερη από εκείνη των αλλαγών της μόδας. Το φόβητρο μιας άνωθεν διατεταγμένης πλήξης, αποτελεί κινητήρια δύναμη της “ανάγκης” για αέναη ανάπτυξη & παραγωγή προϊόντων, τα οποία δεν φτιάχνονται με σκοπό να διαρκέσουν, αλλά να πεταχτούν, το συντομότερο. Και τα οποία είναι πάντα “τελείως διαφορετικά”, ενώ είναι ακριβώς τα ίδια. Όπως το θέτει η Κόκκινη Βασίλισσα στο σίκουελ του Wonderland, Through The Looking Glass: “Now, here, you see, it takes all the running you can do, to keep in the same place”. Αλλιώς: η πλήξη είναι ένα θηρίο που δεν χορταίνει εύκολα.

3