Η “παιδοψυχολογία” αποτελεί αυτόνομο κλάδο της “ψυχολογίας” : εκδηλώσεις που, προερχόμενες από ώριμο άνθρωπο, θα ήταν ανησυχητικές, παρατηρούμενες σ’ ένα παιδί παίρνουν το thumbs up ως φυσιολογικότατες. Στοιχείο αυτού που λέμε “παιδική ψυχή” είναι μια τάση σύγχυσης ανάμεσα σε φαντασία και πραγματικότητα. Η επαφή του παιδιού με τον αληθινό κόσμο γίνεται μέσα από ταχύτατες εναλλαγές ρόλων, αδιανόητες συνήθως για ένα ενήλικο.* Και ο προσανατολισμός του σε μια περιεκτική πραγματικότητα “κοινής αποδοχής”, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, είναι το κρίσιμο έργο της λεγόμενης εκπαίδευσης.
Το πιο ενδιαφέρον, ίσως, στοιχείο της επικοινωνίας των Big Tech με τον “πολίτη” είναι ότι ο τελευταίος αντιμετωπίζεται από αυτές σαν παιδί προσχολικής ηλικίας. Η Silicon Valley, έχοντας παραλάβει τη σκυτάλη απ’ το Χόλιγουντ ως παραγωγός “αναστολής δυσπιστίας”, φροντίζει να την κρατά στην επιθυμητή κατεύθυνση : δεν είναι τυχαία η προ ελαχίστων ετών [και σε “ύποπτο” βαθμό] διαδηλούμενη υποσκέλιση της κινηματογραφικής βιομηχανίας από τον ομογενοποιημένο ψηφιακό πολτό του Netflix, βαίνοντα ήδη επίσης προς τη δύση του.
Το σύστημα αυτονομείται ** υπό συνθήκες “αυτοεκπαιδευτικής αποδόμησης” – διαδικασίας που δημιουργεί χώρο για το πέρασμα μιας τερατώδους αντιστροφής της πραγματικότητας. Ο αριθμός των παραδειγμάτων ισούται μ’ εκείνο των “γεγονότων”, ιδίως εκείνων που αλιεύει κανείς εκτός δελτίου ειδήσεων. Έβλεπα μόλις χτες, ένα ad που παίζει στην “πολιτεία – πρότυπο” Καλιφόρνια : βασίζεται στο πρόσφατο ιδεολογικό εύρημα της …βιομηχανίας τροφίμων, περασμένο στον σκληρό πυρήνα των liberals. Λέγεται “food neutrality”, και η ιδέα είναι ότι η αποτροπή των παιδιών από την κατανάλωση fast food, donuts και άλλων διατροφικών σκουπιδιών, αποτελεί “ρατσιστική παρέμβαση στο δικαίωμα να είναι ο εαυτός τους”… Σημειωτέον ότι ένα τεράστιο συγκριτικά με κάθε άλλη χώρα ποσοστό Αμερικανών είναι από παιδικής ηλικίας παχύσαρκοι.
Αλλά το αγαπημένο μου παράδειγμα αποδομητικής παρέμβασης, αξία σταθερή και αμετάβλητη, είναι …οι πρωτοβουλίες του android [“προτάσεις”, “διορθώσεις” κλπ.] στη διαδικασία σύνταξης κειμένων, με γαρνιτούρα τα χιλιάδες εικονίδια που ξεφυτρώνουν με το που σαρώνεις το λάθος σημείο. Ο συμβιβασμός κάποιου με τη συγκεκριμένη κατάσταση, και με το τι σημαίνει για τη σχέση του με τη γλώσσα, είναι το ισοδύναμο της υποδοχής μιας άγριας εκτροπής δίκην κανονικότητας.
Ένα απ’ τα αποτελέσματα αυτής είναι η εγκατάλειψη της [πάλαι ποτέ] ανάγκης του “πολίτη” για ενημερωμένη άποψη, για χάρη της ψυχαναγκαστικής συμμετοχής στους διαγωνισμούς ατάκας των social media, με έπαθλο …thumbs up και κόκκινες καρδούλες.
Αν τα παιδιά αποτελούν το Νο 1 target group, όντας …το μέλλον, οι κατοικούντες στο παρασύμπαν των Big Tech έχουν λαμβάνειν και από τους παλίμπαιδες : γενεές ολόκληρες, γαλουχημένες με συνθήματα της youth culture, περιστρεφόμενα γύρω από λέξεις όπως “αδρεναλίνη” και “ενέργεια”. Συνθήματα – κατηγορικές προσταγές για ανθρώπους που θεωρούν ότι υπερνικούν το χάσμα των γενεών τρέχοντας με τη γλώσσα έξω και παρακολουθώντας ασκαρδαμυκτί τις “εξελίξεις της νέας τεχνολογίας”. Το ότι αυτές δεν οδηγούν παρά στο θανάσιμο σφιχταγκάλιασμά της, χρειάζεται μυαλό ενήλικου για να γίνει αντιληπτό. Για τις Big Tech η διαγραφή αυτού ακριβώς, είναι το ζητούμενο.

* Το πράγμα γίνεται πιο εύκολα αντιληπτό αν πάει κανείς πιο πίσω, στην επιπέδου animation ευελιξία της βρεφικής περιόδου : η μεταπήδηση του πλάσματος απ’ το γέλιο στο κλάμα και τανάπαλιν γίνεται ακαριαία.

** Η παράμετρος “dead internet” [η σε ανεξερεύνητο, τεράστιο ποσοστό υποκατάσταση της ανθρώπινης παρουσίας από την AI στο διαδίκτυο] είναι ασφαλώς κεφαλαιώδους σημασίας, αλλά δεν είναι το θέμα μας εδώ.