Στο Facebook, όχι τυχαία αποκαλούμενο έτσι, ο χρήστης πλασάρει το πρόσωπο και τις κοινοτοπίες της καθημερινότητάς του σαν αντικείμενα οικουμενικού ενδιαφέροντος [μην ξεχνάμε την πρωτόλεια μορφή FB που είχε επινοήσει ο νεαρός MZ, βγάζοντας “στο σφυρί” τα δεδομένα των συμφοιτητών του]. Ο αριθμός των followers και των likes αντιστρέφει την κλασική διαδικασία παραγωγής σταρ : δεν είναι η “αξία” που οδηγεί στη διασημότητα, αλλά η “διασημότητα” που γίνεται μάρτυρας της “αξίας”.
Το Twitter έχει προκύψει από άλλο δρόμο : εκχυδαΐζοντας το κλασικό chat room.
Αν σε ένα κανονικό chat room “είσαι” οι λέξεις, η άποψή σου για το χψ θέμα, στο Twitter “είσαι” η ατάκα σου : ο περιορισμός του πεδίου έκφρασης συνάδει με την πολυπόθητη ένταση και τις εύκολες κουβέντες.
Υπάρχει κάτι που παραμένει αναλλοίωτο: η προτροπή του χρήστη να βγει μπροστά, εξαφανιζόμενος ως πρόσωπο.
Ήταν από τα πρώτα που μου έκαναν εντύπωση, όταν ξεκινούσα προ δεκαπενταετίας μια σειρά κειμένων για τα νέα μέσα. Σήμερα αίφνης, το φαινόμενο γίνεται με σκανδαλώδη τρόπο ορατό, εισβάλλοντας στην “αληθινή” πραγματικότητα.
Το σκάνδαλο αφορά στις μάσκες.
Η επιβολή τους, διαμορφώνει ένα πλαίσιο παρουσίας εν απουσία [ή το αντίθετο]. Η μάσκα δεν είναι “το εμβόλιο πριν το εμβόλιο” του κυρίου Μητσοτάκη, αλλά η εξομοίωση του “εξ αποστάσεως”. Η απομόνωση πριν την απομόνωση.
Βλέποντας κεφαλάκια δίχως πρόσωπα να παρελαύνουν σε δρόμους και οθόνες… βλέπεις την ολοκλήρωση ενός μακράς πνοής σχεδίου που αφορά στη μετατροπή των πληθυσμών σε εύχρηστα στατιστικά μεγέθη.
Η κορωνίδα του δημοκρατικού μας πολιτεύματος, η εκλογική διαδικασία, περνάει από δύο στάδια: προεκλογική περίοδος, λαϊκή ετυμηγορία. Στο πρώτο, τα πάντα βρίσκονται σε κοινή θέα, ή έτσι θα έπρεπε. Στο δεύτερο στάδιο, τον λόγο έχει εν κρυπτώ ο πολίτης. Όχι τυχαία, ζητούμενο εδώ είναι πλέον ένα “ναι ή όχι” – οι αναλύσεις, το “όλα στο φως” έχουν τελειώσει. Η συνοπτικότητα της διαδικασίας σ’ αυτό το στάδιο, αφορά και στο απρόσωπό της. Όχι τυχαία, το παραβάν αντικαθίσταται εύκολα από ψήφο εξ αποστάσεως.
Ο αποπροσωποποιημένος διαδικτυακός πολίτης απ’ την άλλη, βρίσκεται σε μια μόνιμη διαδικασία micro-elections, “ψηφίζοντας” για χίλια-δυο ζητήματα, από την παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας μέχρι τα μπούτια της Στικούδη. Ο “πολίτης” ασκεί τα μικροεκλογικά καθήκοντά του με likes και “επιλογές” από έτοιμα μενού – διαμορφωμένα αφηγήματα [ένας στο Twitter τις προάλλες έθετε το δίλημμα: “είστε 1. υπέρ της αιολικής ενέργειας ή 2. κατά της αιολικής ενέργειας επειδή χαλάει το τοπίο”;] Η συνοπτικότητα και αυτής εδώ της διαδικασίας αφορά επίσης στο απρόσωπό της.
Οι ατάκες, τα likes και οι λοιπές εκδηλώσεις της ιντερνετικής “κοινότητας” έχουν παρόμοια μοίρα με εκείνη της ψήφου : οι μεν μετατρέπονται σε στατιστικά μεγέθη, στο πλαίσιο μιας διφυούς διαδικασίας ανίχνευσης / διαμόρφωσης τάσεων εκ μέρους του “μέσου”. Η δε, ως απρόσωπη μονάδα, αθροίζεται με άλλες, διαμορφώνοντας το εκλογικό αποτέλεσμα.
Όμως, αν ένας άνθρωπος σε περιβάλλον Twitter “είναι” η ατάκα του, ένας άνθρωπος πίσω απ’ το παραβάν [μάσκα] του εκλογικού τμήματος “είναι” μια ψήφος. Και στις δύο περιπτώσεις, είναι ένας αποπροσωποποιημένος υπηρέτης του αλγόριθμου.
Του ιδίου ακριβώς που υπηρετείται σήμερα απ’ τα μέτρα που συμβουλεύουν “ειδικοί” και “εφαρμόζουν” κυβερνήσεις. Μια ιδέα του πώς προέκυψε ο συγκεκριμένος αλγόριθμος για την “πανδημία”, μπορεί κανείς να πάρει στο post ΟΙ ΠΙΣΤΟΙ ΤΟΥ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥ https://oannes.gr/%ce%bf%ce%b9-%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%b9-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b1%ce%bb%ce%b3%ce%bf%cf%81%ce%b9%ce%b8%ce%bc%ce%bf%cf%85/
Ένα πρώτο, απλούστατο συμπέρασμα [περισσότερα σύντομα, Θεού θέλοντος] : είμαστε ήδη από καιρό “πολίτες” ενός κόσμου virtual, ασφυκτικά λογοκριμένου. Πρώην άνθρωποι. Αυτό απλώς επισημοποιείται σήμερα.
Οι “μάσκες παντού” είναι το τυπικό της τελετής καθέλκυσής μας στη νέα κανονικότητα.