Η τεχνική του step by step που εφαρμόζουν οι ακατονόμαστοι των Βρυξελλών και της Ουάσινγκτον, πρέπει να έχει γίνει ευρύτερα αντιληπτή : όπως με τον κορωνοϊό (“οι εικόνες από Κίνα δεν έχουν καμιά σχέση με την κουλτούρα του δυτικού κόσμου”, “δύο εβδομάδες μέχρι να επιπεδωθεί η καμπύλη” κοκ) έτσι ακριβώς και με το ενεργειακό : ξεκινάμε λάου-λάου, με ανακοινώσεις περί περιορισμού της ενεργειακής σπατάλης σε δημόσια κτίρια, δρόμους, μνημεία. Και στη συνέχεια [τώρα] σιγά σιγά, αποκαλύπτονται, δια στόματος “ειδικών”, δύο τινά : η ανεπάρκεια της συγκεκριμένης “λύσης” και …ο έντονα συμβολικός χαρακτήρας της. Τελικός αποδέκτης του συμβολισμού δεν είναι άλλος από …εμάς. Είμαστε εμείς που πρέπει να σβήνουμε τα φώτα, ακολουθώντας σαν καλά παιδιά το παράδειγμα της Ακρόπολης και του Πύργου του Άιφελ.

Έν τω μεταξύ, θυμήθηκα μια δήλωση του Δ. Γιαννακόπουλου περί λοκντάουν για τη σωτηρία του Πλανήτη. Αυτό ειπωμένο προ διετίας και σε χρόνο ανύποπτο. Ούτε ουκρανικό υπήρχε τότε, ούτε τίποτα – βρισκόμασταν στη μέση της κωρονοκρίσης. Αναρωτιέμαι πού το είχε ακούσει ο ποιητής. Γιατί για το ότι διαθέτει πληροφόρηση πιο έγκυρη από μας, ούτε συζήτηση.

Επακολουθεί, για τους διαθέτοντες υπομονή και γερά νεύρα, “άρθρο” – παραγγελιά, δημοσιευμένο σε άπαντα σχεδόν τα σάιτ. Ήταν η αφορμή για το παραπάνω σχόλιο.

Αξίζει να πάψουν να φωταγωγούνται τα μνημεία για να εξοικονομήσουμε ενέργεια;
Μικρές οι οικονομίες από τη βύθιση των πόλεων στο σκοτάδι, αλλά μεγάλος ο συμβολισμός των συσκοτίσεων, εκτιμούν οι ειδικοί
μία μετά την άλλη οι μεγάλες πόλεις της Ευρώπης κατεβάζουν τους διακόπτες φωτισμού των μνημείων και των δημοσίων κτιρίων τους για να εξοικονομήσουν ενέργεια. Άλλες σβήνουν τους προβολείς νωρίτερα το βράδυ, άλλες δεν τους ανάβουν καν. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα των μέτρων συσκότισης τέθηκε υπό αμφισβήτηση αμέσως αφότου αυτά ανακοινώθηκαν. Πρώτα από τους δημάρχους, τους νομάρχες και εν γένει τους τοπικούς άρχοντες. Σε δεύτερο χρόνο από δημόσια πρόσωπα της κεντρικής πολιτικής σκηνής, αλλά και από πιο ειδικούς στις κοστολογήσεις και στους λογαριασμούς.
«Το να διακόπτεται ο φωτισμός των μνημείων από τις 10 μ.μ. δεν είναι
πιθανώς η πιο σημαντική κίνηση για την εξοικονόμηση πόρων», παραδέχθηκε η γαλλίδα υπουργός Ενεργειακής Μετάβασης Ανιές Πανιέ-Ρινασέ προτού ακόμα εφαρμοστεί το μέτρο στο Παρίσι και στις άλλες πόλεις της πατρίδας της. Σημειωτέον ότι πρόκειται για την καθ’ ύλην αρμόδια για την ενεργειακή καθαρότητα υπουργό, η οποία μάλιστα εξέφρασε την άποψη ότι οι τουρίστες δεν πρόκειται να πάψουν να επισκέπτονται την Πόλη του Φωτός, ακόμα κι αν αυτή είναι λιγότερο φωτισμένη τις νύχτες.
Σημειωτέον ότι από τις 23 Σεπτεμβρίου ο Πύργος του Άιφελ θα πάψει να φωτίζεται από τις 336 λάμπες νατρίου και θα φορά την «πορτοκαλοκίτρινη ρόμπα του» στις 11.45’ το βράδυ αντί για τη 1 μετά τα μεσάνυχτα. Για τα υπόλοιπα δημόσια κτίρια της γαλλικής πρωτεύουσας οι φωταγωγήσεις θα σταματούν στις 10 κάθε βράδυ.
Ενώπιον της υπουργού Ενεργειακής Μετάβασης ο δήμαρχος της Νίκαιας Κριστιάν Εστροζί μίλησε με πιο βαριά λόγια κατά της γενικότερης απόφασης της γαλλικής κυβέρνησης να συσκοτίσει τις πόλεις για να εξοικονομηθεί ενέργεια. Μίλησε για «μέτρα παριζιάνικης
εμπνεύσεως» και διαβεβαίωσε ότι στην πολη του «καμία αθλητική ή πολιτιστική δραστηριότητα δεν θα επηρεαστεί».
Η κατανάλωση 14 νοικοκυριών
Στην ιστοσελίδα της η εταιρεία εκμετάλλευσης του Πύργου του Άιφελ (SETE) διευκρινίζει ότι, «σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, ο νυχτερινός φωτισμός του Πύργου αντιστοιχεί μόνο στο 4% περίπου του ετήσιου ενεργειακού λογαριασμού του μνημείου». Στο βαθμό που η συνολική κατανάλωση ενέργειας του μνημείου ανέρχεται σε περίπου 6.700 μεγαβατώρες ετησίως, ο νυχτερινός φωτισμός του Πύργου του Άιφελ αντιπροσωπεύει 268 μεγαβατώρες το χρόνο ή 73 κιλοβατώρες ημερησίως.
Ο Πύργος του Άιφελ φωτίζεται κατά μέσον όρο επί 5 ώρες ημερησίως, από τις 8 το βράδυ έως τη 1 μετά τα μεσάνυχτα. Εξοικονομώντας φωτισμό μιάμισης ώρας, κάθε μέρα εξοικονομούνται περίπου 67 μεγαβατώρες συνολικά. Ενέργεια δηλαδή που αντιστοιχεί στην ετήσια κατανάλωση
14 γαλλικών νοικοκυριών, σύμφωνα με τα δεδομένα της μεγαλύτερης εταιρείας παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στη Γαλλία, Electricite De France (EDF).
Συμβολική κίνηση
Όσο για το «τρεμόπαιγμα» των φώτων που φωτίζουν τον Πύργο του Άιφελ, τις έντονες αυξομειώσεις δηλαδή του φωτισμού που γίνονται προγραμματισμένα επί 5 λεπτά κάθε ώρα και οι οποίες με απόφαση του Δήμου του Παρισιού θα μειωθούν από έξι σε τέσσερις κάθε βραδιά, η εταιρεία εκμετάλλευσης του Πύργου SETE θεωρεί ότι είναι ελάχιστα ενεργοβόρες. Η εξοικονόμηση αντιστοιχεί στην ετήσια κατανάλωση ενός μικρού διαμερίσματος 30 τετραγωνικών μέτρων στο οποίο κατοικούν δύο άτομα, κατά την SETE.
Κατόπιν των επισημάνσεων αυτών ο πρόεδρος της SETE Ζαν-Φρανσουά Μαρτίνς χαρακτήρισε την απόφαση για μείωση των ωρών και του τρόπου φωταγώγησης του χαρακτηριστότερου, ίσως, μνημείου της γαλλικής πρωτεύουσαςκίνηση εξαιρετικά συμβολική», που συμβάλλει απλώς και μόνο «στη συνειδητοποίηση της ενεργειακής νηφαλιότητας που πρέπει να επιδείξουμε όλοι οι καταναλωτές».
Σε άλλες πόλεις της Γαλλίας, όπως στη Λιλ για παράδειγμα, ο φωτισμός των δημόσιων κτιρίων έχει ήδη σταματήσει, σημειώνεται σε ρεπορτάζ της «Le Figaro». Η πόλη της βόρειας Γαλλίας σκοπεύει έτσι να εξοικονομήσει 170 μεγαβατώρες κάθε χρόνο, που αντιστοιχούν στην ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας 57 νοικοκυριών της Λιλ, σύμφωνα με τα στοιχεία της EDF.
Ανάλογα μέτρα έχουν λάβει οι τοπικές αρχές και στη Μασσαλία, όπου σβήνουν τα φώτα σε 140 μνημεία που φωτίζονταν με δαπάνες του Δήμου της πόλης στις 11.30’ κάθε βράδυ, ενώ όταν μπει ο χειμώνας θα σβήνουν στις 10.30’. Ο Δήμος Μασσαλίας σημείωσε ότι δεν έχει προλάβει ακόμα να κοστολογήσει την εξοικονόμηση που γίνεται με το μέτρο αυτό.
Μια σπατάλη αδικαιολόγητη
Το σβήσιμο του φωτισμού στα δημόσια κτίρια είναι συμβολικό. Δεν είναι αυτό που θα μας γλιτώσει από την ενεργειακή κρίση», παραδέχεται ο Ζακ Περσεμπουά, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας για την Ενεργειακή Οικονομία (Creden). Ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μονπελιέ επισημαίνει ότι ο δημόσιος φωτισμός σε πόλεις και χωριά αντιστοιχεί μόνο στο 1% της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Ωστόσο, ο Ζακ Περσεμπουά χαιρετίζει το μέτρο που έλαβαν οι μεγάλες πόλεις της Γαλλίας. «Σε κάθε περίπτωση, η φωταγώγηση των μνημείων τη νύχτα είναι μια σπατάλη», υποστηρίζει. «Αλλά πιο σημαντική είναι η επίδραση που θα μπορούσε να έχει ο τερματισμός αυτής της σπατάλης αν κάθε Γάλλος υιοθετούσε ανάλογες καθημερινές πρακτικές», τονίζει ο καθηγητής.
Η δήμαρχος του Παρισιού Αν Ινταλγκό δεν κρύβει εξάλλου ότι ο στόχος πουβυθίζονται νωρίτερα στο σκοτάδι τα μνημεία και τα δημόσια κτίρια της πόλης είναι «να δοθεί ένα παράδειγμα». Άλλωστε και τα εμβληματικά για την πολυτέλειά τους καταστήματα της λεωφόρου των Ιλισίων Πεδίων, ενός εκ των πλέον τουριστικών παριζιάνικων βουλεβάρτων, θα σβήνουν τα φώτα στις βιτρίνες τους στις 10 κάθε βράδυ.
«Πολύ αποδοτικότερη εξοικονόμηση ενέργειας από το σβήσιμο των φώτων είναι η ρύθμιση του θερμοστάτη των κεντρικών θερμάνσεων κατά 1 βαθμό Κελσίου χαμηλότερα το χειμώνα τα δημόσια κτίρια. Έτσι θα μπορούσε να εξοικονομηθεί το 7% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνει μια πόλη», υπενθυμίζει ο καθηγητής Ζακ Περσεμπουά.