ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ “ΠΛΗΞΗ”

Πάνω, μια ακόμα πτυχή της “γυναικείας”φύσης του φωτεινού παρόντος / μέλλοντός μας : αυτή της πλήξης, μεθοδικά καλλιεργούμενης από μηχανισμούς, η ποικιλομορφία των οποίων εκτείνεται από τα υποπροϊόντα των διαφημίσεων μέχρι τη σοβαρή λογοτεχνία. Και η οποία (πλήξη) αποτελεί θεμέλιο της “σκέψης” των …great thinkers / marketeers της Silicon Valley, συμπυκνωμένης στο σύνθημα “αυτό τα αλλάζει όλα“.

Το αέναον της αλλαγής είναι πιστοποιημένο εδώ και 2.500 χρόνια από το “Σκοτεινό Φιλόσοφο”. Δεν μπορείς να μπεις δυο φορές στο ίδιο ποτάμι. Τίποτα δε μένει σταθερό, τίποτα δεν είναι την επόμενη στιγμή αυτό που ήταν την προηγούμενη (πόσο διαρκεί μια στιγμή; το αντίστοιχό της στο χώρο, η …τελεία, είναι αδιάστατο). Μ’ αυτά κατά νου, αισθάνεσαι περίεργα κάθε φορά που κάποιος εκφράζει την επιθυμία “να αλλάξει τον κόσμο”, ή την ικανοποίηση για το ότι “τον άλλαξε”. Μια τέτοια στάση δείχνει να αγνοεί την Ηρακλείτεια διδαχή, εκλαμβάνοντας τον κόσμο όχι ως ποταμό αλλά ως γαλήνια λίμνη, σε ανομoνή του ήρωα της ιστορίας που θα ρίξει το βότσαλο…
Ο υπερπληθυσμός“ηρώων της ιστορίας” που ονειρεύονται ν’ αλλάξουν τον κόσμο, είναι μια πτυχή του προβλήματος που δημιουργείται έτσι. Μια άλλη πτυχή, έχει να κάνει με το φαινόμενο της πλήξης. 
Boring είναι η πιο πολυχρησιμοποιημένη λέξη στις μέρες μας. Έως και “φιλοσοφικό” βιβλίο έχει κυκλοφορήσει αναφερόμενο στο θέμα, “Η Φιλοσοφία της Βαρεμάρας” του Lars Svendssen. Ελάχιστα διαφωτιστικό και …βαρετό, παρεμπιπτόντως.
Στο ξεκίνημα της “Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων”, το κοριτσάκι, λίγο πριν αποκοιμηθεί κι ονειρευτεί τη θαυμαστή του περιπέτεια, κάθεται με την αδελφή του δίπλα σε μια λίμνη
…πλήττοντας αφόρητα. Χρονολογία έκδοσης του βιβλίου είναι το 1862, εποχή που θεμελιώνεται η λατρεία μιας επιστήμης ταυτιζόμενης με την τεχνολογία, αλλά και ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής. Υπό αυτό το πρίσμα, δίπλα στις ψυχαναλυτικές ερμηνείες ή εκείνες που μιλούν για κριτική των βικτωριανών ηθών, μπορούμε να δούμε την Αλίκη σαν …προάγγελο του σύγχρονου πολίτη στη χώρα της (επιτηρούμενης) κατανάλωσης “μαγικών” εμπειριών, υλοποιούμενων με “μαγικά” (τεχνολογικά) μέσα. Χάρη σ’ αυτά, αν, κάποτε, μοναδική συνθήκη για την πραγματοποίηση του θαύματος ήταν η θεϊκή (ή …ονειρική) παρέμβαση, τώρα, το κάθε “θαύμα” εμπεριέχει την υπόσχεση της εκπλήρωσής του. Πρωταρχική υπόσχεση της τεχνο-επιστήμης, από καταβολής της, είναι η απελευθέρωση του ανθρώπου από το ρόλο του απλού παρατηρητή. Πεπρωμένο του είναι να εξουσιάσει και να αλλάξει τη φύση, έχοντας πριν σπουδάσει τους νόμους της (Roger Bacon, 16ος αι.). Η καταγωγή της φράσης “οι νόμοι είναι για να παραβιάζονται” βρίσκεται εδώ, και η έφοδος από την πίσω πόρτα μιας άλογης πίστηςστη μαγική / θεϊκή δύναμη της τεχνολογίας ήταν απλώς ζήτημα χρόνου.
Αν οι αληθινές αλλαγές αποτελούν ιστορική νομοτέλεια (γέννημά της είναι και οι “ηρωϊκοί” συνδημιουργοί τους) οι “αλλαγές” με αφηγήσεις των οποίων βομβαρδιζόμαστε στις μέρες μας, δεν έχουν διαφορά από τις αλλαγές της
μόδας. Το φόβητρο της άνωθεν διατεταγμένης πλήξης, είναι η κινητήρια δύναμη της “ανάγκης” για αέναη ανάπτυξη – επιτάχυνση – παραγωγή προϊόντων, τα οποία δε φτιάχνονται με σκοπό να διαρκέσουν, αλλά να αχρηστευτούν το συντομότερο. Και τα οποία είναι πάντα “τελείως διαφορετικά”, ενώ είναι ακριβώς τα ίδια.Όπως το θέτει η Κόκκινη Βασίλισσα στο σίκουελ του Wonderland, Through The Looking Glass :Now, here, you see, it takes all the running you can do, to keep in the same place”. Αλλιώς : η πλήξη είναι ένα θηρίο που δεν χορταίνει εύκολα.

(Visited 12 times, 12 visits today)

Discover more from OANNES

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Leave a Reply